کتاب نابرابری با ما چه می کند؟

معرفی کتاب نابرابری با ما چه می کند؟

مزدک دانشور مقدمه‌ای مفصل برای کتاب نوشته و در آن ضمن شرح رویکرد نویسندگان، توضیحاتی هم درباره فصل‌های مختلف کتاب داده است. او در آغاز به سه رویکرد مختلف در زمینه شناخت بیماری و سلامت اشاره کرده که عبارت‌اند از رویکرد زیست‌پزشکی، رویکردی که نقش فرهنگ را برجسته می‌کند و در نهایت رویکردی که مبتنی بر تحلیل اجتماعی-اقتصادی است و جامعه‌شناسان و انسان‌شناسان انتقادی از آن استفاده می‌کنند. این رویکرد نشان می‌دهد که چرا «فقر، نابرابری، تبعیض و سرکوب» مهم‌تر از «فرهنگ، نشانه، ژنتیک، فرد و انتخاب‌های فردی» هستند. نویسندگان کتاب «نابرابری با ما چه می‌کند» نیز بر اساس رویکرد سوم این اثر را نوشته‌اند و به تأثیر ساختار اقتصادی و اجتماعی بر ذهن و بدن انسان‌ها توجه کرده‌اند. آن‌طور که مترجم نیز توضیح داده، در این اثر زیربنای اقتصادی و اجتماعی جامعه نه‌فقط «عامل» بلکه «علت» بسیاری از ‌بیماری‌ها و معضلات اجتماعی فرض می‌شود. نویسندگان کتاب بیش از هر چیز تلاش می‌کنند بگویند که چرا نابرابری تا این حد مهم است و پیامدهای آن چیست.

درباره کتاب نابرابری با ما چه می کند؟

آنها ضمن بحث درباره رابطه نابرابری و مشکلات اجتماعی و سلامت، کوشیده‌اند به این پرسش پاسخ دهند که آیا نابرابری «علت» ایجاد مشکلات است یا فقط یک «عامل» در کنار عوامل دیگر؟ نویسندگان در فصل اول کتاب ‌سراغ روان‌شناسی بازاری رفته‌اند و می‌گویند که راهکارهای فردی و ‌‌‌‌‌‌روان‌شناسی زرد، کمکی به تغییر وضعیت نخواهد کرد و این کتاب نیز‌ نمی‌خواهد در این راستا قدم بردارد؛ گرچه به موضوعات مشابهی همچون شرم، خجالت، معذب‌بودن و… می‌پردازد. پرسش اصلی نویسندگان کتاب که در این فصل مطرح می‌شود، آن است که به‌رغم بهبود روزافزون سطح زندگی مادی شهروندان کشورهای ‌توسعه‌یافته و ثروتمند، چرا به‌خصوص در نیم‌قرن گذشته، زندگی اجتماعی در کشورهای نابرابرتر ضعیف‌تر و شکننده‌تر شده است؟ بنا بر آمارها، در این کشورها مشکلاتی همچون اضطراب اجتماعی، اختلالات خلقی، حس ناامنی و بی‌اعتمادی به خود، سوءمصرف مواد و… ‌افزایش یافته است. از نگاه نویسندگان کتاب، وقتی برای ارزیابی دلیل افزایش یا کاهش ‌بیماری‌های تنفسی به کیفیت آب و محیط‌ زیست توجه می‌کنیم، برای فهم این مشکلات سلامتی باید به محیط اجتماعی نیز بنگریم و تفاوت‌ها را در میان کشورها از این منظر تحلیل کنیم. فصل دوم کتاب به گستردگی اضطراب و افسردگی در کشورهای نابرابرتر مربوط است و نشان می‌دهد که نه‌فقط این مشکلات در کلِ این‌گونه جوامع بیشتر است، بلکه هر‌چه به سمت مرتبه‌های اجتماعی پایین‌تر می‌رویم نیز این معضلات تشدید می‌شود.