کتاب شب های روشن

«شب‌های روشن» نوشته‌ی «فئودور داستایفسکی» را «سروش حبیبی» به فارسی برگردانده است. شب‌های روشن عنوان این گوهر شب چراغی که داستایفسکی در دست ما نهاده، در عالم صورت پدیده‌ایست فیزیکی که تابستان در نواحی شمالی کره خاکی پیش می‌آید و علت آن عرض جغرافیایی زیاد آن مرزهاست و باعث می‌شود که شب تا صبح هوا مثل غروب روشن بماند. این پدیده را در بعضی زبان‌های اروپایی شب سفید می‌گویند که به شب بی‌خوابی نیز تعبیر می‌شود، البته در آن زبان‌ها. اما از این که بگذریم، شب‌های روشن داستان دو فریاد اشتیاق است که طی چند شب در هم بافته شده است. پژواک ناله دو جان مهرجوست که از دو سینه راهی به سوی هم می‌جویند و خود را در بهشت خدا نزدیک‌تر می‌یابند. داستان شرح اشتیاق جوانی است از سوداییان عالم پندار که تنهاست و تشنه هم‌نفسی یا د‌م‌سازی. رویاپرداز بینوا چنان سرگشته است و با حرمان دست به گریبان، که حتی در دیوار و در و پنجره خانه‌های شهر دوست می‌جوید و با آن‌ها راز دل می‌گوید. او در پترزبورگ، به دنبال گمشده‌ای که با او هم زبانی کند، هرسو می‌پرد تا عاقبت در کنار آبراه با دوشیزه‌ای گریان، که او نیز عاشقی شیدا و تنهاست، آشنا می‌شود و خیال می‌کند که روز هجران و شب فرقت یار آخر شد. در بخشی از داستان می‌خوانیم: «ناستنکا… آیا در دل تو تلخی ملامت و افسون افسوس می‌دمم و آن را از ندامت‌های پنهانی آزرده می‌خواهم و آرزو می‌کنم که لحظات شادکامی‌ات را با اندوه بر آشوبم و آیا لطافت گل‌های مهری که تو جعد گیسوان سیاهت را با آن‌ها آراستی که با او به زیر تاج ازدواج بپیوندی پژمرده می‌خواهم؟… نه، هرگز، هرگز و صد بار هرگز. آرزو می‌کنم که آسمان سعادتت همیشه نورانی باشد و لبخند شیرینت همیشه نورانی باشد و لبخند شیرینت همیشه روشن و مصفا باشد و تو را برای آن دقیقه‌ی شادی و سعادتی که به دلی تنها و قدر شناس بخشیدی دعا می‌کنم.» کتاب حاضر را نشر «ماهی» منتشر کرده است.