کتاب سوفیا پتروونا

کتاب سوفیا پتروونا اثری است از لیدیا چوکوفسکایا به ترجمه خشایار دیهیمی و چاپ انتشارات ماهی. این رمان بیست و دو سال پیش از آن که منتشر شود به منظور انعکاس شرایط اجتماعی و وقایعی غالبا ناخوشایند که جامعه نویسنده را فراگرفته بود نگارش شده است؛ اثری که شخصیت اصلی آن یک مادر است، مادری همچون بسیاری از انسان های پیرامون لیدیا که به واسطه شرایط تاریک و مسموم اطرافشان رنج بسیاری را متحمل شدند. ارزش سوفیا پتروونا به این است که نویسنده در کم ترین فاصله زمانی با وقایع آن دوران آن را آفریده و تمام اتفاقات را با ذهنی کاملا آماده شرح داده است. زن داستان به تازگی همسر خود را از دست داده، او تصمیم می گیرد برای گذران زندگی و کمک به فرزندانش برای ادامه تحصیل مشغول به کار شود، آن هم به عنوان یک ماشین نویس، در حالیکه سوفیا به دلیل علاقه بالا و کار خوبش به سرعت ارتقا می گیرد از آینده ای که انتظار او و خانواده اش را می کشد کاملا بی خبر است. گزیده ای از کتاب «من و دخترم را هم می فرستند به قزاقستان، به یک آبادی کوهستانی یا دهی در آن جا. فردا می رویم. اجازه ی کار هم ندارم و اگر کار نکنم، حتما از گرسنگی تلف می شویم.» بلند بلند و با صدایی تیز صحبت می کرد، طوری که همه برگشتند و نگاهش کردند. سوفیا پتروونا، برای آن که موضوع صحبت را عوض کند، پرسید: «و آن وقت همسرتان را کجا فرستاده اند؟» «از کجا بدانم؟ فکر می کنید به آدم می گویند کجا؟» «ولی آن وقت شما… بعد از ده سال… وقتی آزاد شد… چطور همدیگر را پیدا می کنید؟ شما نمی دانید شوهرتان کجاست و شوهرتان هم نشانی شما را ندارد.» همسر مدیر با دست اشاره ای کرد به خیل زنانی که آن جا با «بن های مسافرتی» شان ایستاده بودند و گفت: «فکر می کنید هیچ کدام از این ها می دانند شوهرشان کجاست؟ شوهرهایشان را امروز و فردا می برند. زن هایشان را هم به یک جهنم دره ای می فرستند. هیچ کس هم مطلقا نمی داند بعدا باید کجا شوهرش را پیدا کند. من از کجا بدانم؟ هیچ کس نمی داند، من هم یکی شان.»