کتاب بیگانه

کتاب بیگانه

معرفی کتاب بیگانه اثر آلبر کامو

کتاب بیگانه، معروف‌ترین اثر آلبر کامو، حداقل به‌ظاهر داستانی ساده و بدون پیچیدگی است. مورسو، کارمندی در الجزیره، تلگرامی دریافت می‌کند که خبر از مرگ مادرش در خانه‌ی سالمندان می‌دهد. دو روز مرخصی می‌گیرد، به مراسم تشییع جنازه و تدفین می‌رود و به الجزیره بازمی‌گردد. در ادامه مورسو تصادفاً در ماجرای نامطبوع و کثیف همسایه‌اش درگیر می‌شود و تحت فشار شدید شرایط بیرونی اقدامی می‌کند که عواقبش چشم مورسو را بر بُعد تازه‌ای از زندگی می‌گشاید. مورسو در طی داستان سرانجام درمی‌یابد که هستی شادی است. بی‌اعتنایی او به مناظر و بوهای جهان به عشقی آگاهانه بدل می‌شود و تسلیم و رضای منفعلانه‌ی او در برابر ستمی که بر انسان‌ها می‌رود جای خود را به طغیانی پرشور علیه مرگ و به احساس برادری انسانی می‌دهد.

مورسو، راوی داستان خویشتن است. حكایت بسیار حساب‌شده او شامل دو قسمت است كه به طور محسوسی هم در لحن و هم در محتوا با هم متفاوت‌اند. در قسمت اول، مورسو، با ظاهری حاكی از لاقیدی كامل زندگی روزمره خود را در الجزیره، … شرح می‌دهد. مورسو با لحن راوی بی‌طرف، با جملات پیاپی كه اغلب به ماضی نقلی‌اند، احتیاجات جسم، خستگی، میل به سیگار كشیدن و مشكلاتش را در تحمل گرما قید می‌كند. احساسهایش را ذكر می‌كند و همچنین به ملال یا بی‌تفاوتی‌اش اشاره می‌كند: “برایم فرقی نداشت” یا “تفاوتی نداشت”. نه اعتنایی به تحلیل روان‌شناختی دارد نه به بیان احساساتش. با اینكه رسیدنش را به خانه سالمندان، كه مادرش در آنجا به تازگی مرده است، موشكافانه شرح می‌دهد، ضمن شب‌زنده‌داری در كنار جنازه یا به هنگام تشییع، اندوهی را كه از او انتظار می‌رود نشان نمی‌دهد.